Եղիշե Չարենց (1897 - 1937) ծնվել է 1897, մարտ 1 (նոր տոմարով՝ մարտ 13), Կարսում - Ծնունդը՝ ըստ «Չափաբերական մատյանի»: Հայրը՝ Աբգար Մարգարի Սողոմոնյան, մայրը՝ Թեկղե Ավետիքի Միրզայան: Դավանանքը՝ հայ լուսավորչական:Ծնողները ծագումով Մակուից էին, այդ իսկ պատճառով նա ևս երբեմն իրեն մակվեցի է համարել՝ «Հայրենիքս է Խանի Մակուն», «Բանաստեղծ՝ ծնված Մակու քաղաքում»:Հայրը պարսկահպատակ էր և զբաղվում էր առևտրով: Եղիշեից բացի ուներ ևս վեց երեխա՝ Աշխեն, Մարիամ, Աննա, Գեղամ, Սերոբ, Սողոմոն:
Եղիշե Չարենց (1897 - 1937) ծնվել է 1897, մարտ 1 (նոր տոմարով՝ մարտ 13), Կարսում - Ծնունդը՝ ըստ «Չափաբերական մատյանի»: Հայրը՝ Աբգար Մարգարի Սողոմոնյան, մայրը՝ Թեկղե Ավետիքի Միրզայան: Դավանանքը՝ հայ լուսավորչական:Ծնողները ծագումով Մակուից էին, այդ իսկ պատճառով նա ևս երբեմն իրեն մակվեցի է համարել՝ «Հայրենիքս է Խանի Մակուն», «Բանաստեղծ՝ ծնված Մակու քաղաքում»:Հայրը պարսկահպատակ էր և զբաղվում էր առևտրով: Եղիշեից բացի ուներ ևս վեց երեխա՝ Աշխեն, Մարիամ, Աննա, Գեղամ, Սերոբ, Սողոմոն:Սողոմոնյանների ընտանիքը 1883-ին Մակուից գաղթել է Կարին (Էրզրում), այնուհետև այնտեղից՝ Կարս: Չարենցի հայրը մահացել է 1918-ին, մայրը՝ 1932-ին:
Սիամանթոն ծնվել է 1878 թ. հունվարի 1-ին Արևմտյան Հայաստանի Ակն քաղաքում։ Սկզբնական կրթությունը ստանում է ծննդավայրի Ներսիսյան վարժարանում։ 1892 թ. Նրանց ընտանիքը տեղափոխվում է Պոլիս, այնտեղ նա երկու տարի սովորում է Միրիճանյան դպրոցում, իսկ այնուհետև Պերպերյան վարժարանում։1896 թ. Հայկական արյունալի ջարդերից հարկադրված փախչում է Եգիպտոս՝ դպրոցը չավարտած։ 1897 թ. Սիամանթոն մեկնում է Եվրոպա ժնևի կոլեջի ծաղկաբուծական բաժնում սովորելու։ Մի քանի ամիս քոլեջում սովորելուծ հետո Սիամոնթո մեկնում է Պոլիս, որտեղ երեք տարի հաճախում է Սորբոնի համալսարանի բանասիրական բաժին։
Խաչիկ Դաշտենց ( Խաչիկ Տոնոյի Տոնոյան )՝ հայտնի հայ արձակագիր, բանաստեղծ եւ թարգմանիչ։ Ծնվել է 1909 թ. ապրիլի 15-ին Սասնա Դաշտայան գյուղում՝ հովիվի ընտանիքում։ Հարազատ գյուղի անունով էլ հետագայում ընտրել է իր գրական կեղծանունը։Սասնա լեռներից մինչեւ Արեւելյան Հայաստան գաղթի դժվար ճանապարհին շատ բան տեսավ ու ապրեց ապագա գրողը։ Թափառում էր որբանոցից որբանոց, մինչեւ կանգ չառավ Ալեքսանդրոպոլի ( այժմյան՝ Գյումրի ) ամերիկյան որբանոցում, ուր եւ ստացավ իր միջնակարգ կրթությունը։
Ծնվել է առևտրականի ընտանիքում, սովորել է հայրենի գյուղի Մեսրոպյան վարժարանում, ապա՝ Սվազի Արամյան դպրոցում (1894-96) և Մարզվանի «Անատոլիա» գիշերօթիկ կոլեջում (1896-1901)։ 1902–ին ընտանիքի հետ տեղափոխվել Կ.Պոլիս, որտեղ մինչև 1905–ը սովորել է Ղալաթիայի Կեդրոնական վարժարանում։ Ուսումն ընդհատել է սաստիկացող հիվանդության պատճառով։
Վահան Թոթովենց (Սեպտեմբերի 1, 1889թ. - Հուլիսի 18, 1938թ.) ― հայ գրող, արձակագիր։ Ծնված Արևմտյան Հայաստանում, սովորելով ԱՄՆ-ում և ապա՝ վերադառնալով հետագայում խորհրդարանացված Հայաստան, Թոթովենցը հազվագյուտ հայ գրողներից է, ում ստեղծագործությունների մեջ համակերպված են արևմտահայ, սփյուռքահայ և խորհրդահայ ազգային գրականության տարրերը։ Բազմաթիվ այլ մտավորականներին բախտակից Թոթովենցը 1938-ին ստալինյան ռեպրեսիաների զոհերից է։
Վահան Թոթովենց (Սեպտեմբերի 1, 1889թ. - Հուլիսի 18, 1938թ.) ― հայ գրող, արձակագիր։ Ծնված Արևմտյան Հայաստանում, սովորելով ԱՄՆ-ում և ապա՝ վերադառնալով հետագայում խորհրդարանացված Հայաստան, Թոթովենցը հազվագյուտ հայ գրողներից է, ում ստեղծագործությունների մեջ համակերպված են արևմտահայ, սփյուռքահայ և խորհրդահայ ազգային գրականության տարրերը։ Բազմաթիվ այլ մտավորականներին բախտակից Թոթովենցը 1938-ին ստալինյան ռեպրեսիաների զոհերից է։
Նախնական կրթությունը ստացել է հայրենի գյուղում, այնուհետև Ջալալօղլու (այժմյան՝ Ստեփանավան) դպրոցում։ 1883 թվականից շարունակել է ուսումը Թիֆլիսի Ներսիսյան Ճեմարանում, սակայն նյութական ծանր իրավիճակի պատճառով 1887 թ. ստիպված եղավ թողնել դպրոցը և սկսեց աշխատել Թիֆլիսի հայ եկեղեցական դատարանում, այնուհետև Հայ Հրատարակչական միության գրասենյակում (մինչև 1893 թ․)։
Գրիգոր Զոհրապը ծնվել է 1861 թվականին Կ. Պոլսի Պեշիկթաշ թաղամասում։ Հայրը` Խաչիկ էֆենդին, սարաֆ էր, բնիկ ակնեցի, մայրը` Էֆթիկ հանըմը, Մալաթիայից էր։Զոհրապը նախնական կրթությունը ստացել է Պեշիկթաշի Մաքրուհյան վարժարանում։ 1870- ին մահանում է Խաչիկ էֆենդին։ Մայրը ամուսնանում է նշանավոր փաստաբան Ավետիս Յորտումյանի հետ և երկու որդիների` Միհրանի ու Գրիգորի հետ տեղափոխվում է Օրթագյուղ։ Եղբայրները ուսումը շարունակում են տեղի նշանավոր Թարգմանչաց վարժարանում։ Այստեղ սովորելու տարիներին են վերաբերում Զոհրապի առաջին գրական նախափորձերը` ոտանավորներ, հաջող շարադրություններ։
Գրիգոր Զոհրապը ծնվել է 1861 թվականին Կ. Պոլսի Պեշիկթաշ թաղամասում։ Հայրը` Խաչիկ էֆենդին, սարաֆ էր, բնիկ ակնեցի, մայրը` Էֆթիկ հանըմը, Մալաթիայից էր։Զոհրապը նախնական կրթությունը ստացել է Պեշիկթաշի Մաքրուհյան վարժարանում։ 1870- ին մահանում է Խաչիկ էֆենդին։ Մայրը ամուսնանում է նշանավոր փաստաբան Ավետիս Յորտումյանի հետ և երկու որդիների` Միհրանի ու Գրիգորի հետ տեղափոխվում է Օրթագյուղ։ Եղբայրները ուսումը շարունակում են տեղի նշանավոր Թարգմանչաց վարժարանում։ Այստեղ սովորելու տարիներին են վերաբերում Զոհրապի առաջին գրական նախափորձերը` ոտանավորներ, հաջող շարադրություններ։
Նաիրի Զարյանը (Դեկտեմբերի 31, 1900 - Հուլիսի 11, 1969)— հայ բանաստեղծ, արձակագիր, թատերագիր, հրապարակագիր և թարգմանիչ: Զարյանը ծնվել է 1900 թվականի դեկտեմբերի 31-ին, Արևմտյան Հայաստանի Վանի
վիլայեթի Խառակոնիս գյուղում: Ծանր է նրա մանկությունը: 1915 թվականին,
թուրքական յաթաղանից հալածված, հազարավոր հայրենակիցների հետ միասին,
Զարյանը գաղթում է Արևելյան Հայաստան, ապրում է որբանոցում։ Իր
հայրենիքում սովետական կարգեր հաստատվելուց հետո է միայն նրան հաջողվում
ստանալ համալսարանական կրթություն և դառնալ ճանաչված գրող։
Դանիել Վարուժան (Դանիել Չպուքքարյան) (Ապրիլ 20, 1884 - Օգոստոս 26, 1915) ― 20-րդ դարի արևմտահայ բանաստեղծ: Դանիել Վարուժանի ստեղծագործության էությունը եղավ գեղեցկության, ուժի ու աշխատանքի տարերքը:Վարուժանի կյանքը թեպետ և ընդհատվեց երիտասարդ հասակում, բայց նա ստեղծեց հասարակական մեծ բովանդակության և գեղարվեստական կատարյալ ձևերի պոեզիա։ Նա հոգեկան մերձեցումներ ունեցավ համաշխարհային պոեզիայի խոշոր դեմքերի հետ, պահպանելով, սակայն, իր ստեղծագործության ազգային ոճն ու դրոշմը։ Այս բանը խոստովանել է նաև ինքը։ Խոսելով նաև վերածնության շրջանի իտալական և ֆլամանդական արվեստից կրած ազդեցության մասին, Վարուժանը միաժամանակ հատկապես ընդգծում է, որ իր վրձինը թաթախել է միայն հայրենի հողի «որդան կարմիրի» և «ծովածուփ արյան» մեջ։
Ակսել Բակունց (Ալեքսանդր Ստեփանի Թևոսյան, Հունիս 13, 1899, Գորիս – 1937) ― հայ խորհրդային գրող, կինոդրամատուրգ, բանասեր, թարգմանիչ։Ակսել Բակունցը, չնայած ունեցավ հազիվ մի տասնամյակի գրական կյանք, սակայն իր գունեղ արվեստով խոր հետք թողեց հայ սովետական արձակի զարգացման մեջ։Նա ծնվել է 1899 թվականին հունիսի 13-ին, Գորիսում։ Գորիսի Ծխակակն դպրոցն ավարտելուց հետո Բակունցը 1910 թվականին ընդունվում է Էջմիածնի Գևորգյան ճեմարան։ Ըդունակ, ուշիմ պատանին գիտելիքների մեծ պաշար է ձեռք բերում, խորանում է հայերենի գրականության մեջ, հետագայում մանկավարժական աշխատանք կատարում Զանգեզուրի Լոր գյուղում։
Ակսել Բակունց (Ալեքսանդր Ստեփանի Թևոսյան, Հունիս 13, 1899, Գորիս – 1937) ― հայ խորհրդային գրող, կինոդրամատուրգ, բանասեր, թարգմանիչ։Ակսել Բակունցը, չնայած ունեցավ հազիվ մի տասնամյակի գրական կյանք, սակայն իր գունեղ արվեստով խոր հետք թողեց հայ սովետական արձակի զարգացման մեջ։
Hakob Melik Hakobian (Armenian: Յակոբ Մելիք-Յակոբեան), better known by his pen name Raffi (Armenian: Րաֆֆի), is a renowned Armenian author born in 1835 in Payajouk, an Armenian village situated in the Salmas province (presently in the north of Iran, near Lake Ourmia) in Persia. He died in 1888 in Tiflis (present-day Tbilisi). Raffi is a prominent figure of Armenian literature.
Արդի Հայ գրականության գրչի մեծագույն վարպետներից մեկը : Սիլվա Կապուտիկյանի իրական և անկրկնելի հետնորդը: Սոնա Արշունեցին հայտնի է նաև իր ազգանվեր գործունեությամբ:
Copyright www.freebooks.do.am "ՀամաՀայկական Էլեկտրոնային Գրադարան"© 2008-2010 Արգելվում է առանց կայքի ադմինիստրացիայի թույլատվության կայքի նյութերի օգտագործումը այլ նպատակներով:
Այլ Բաժիններ
